ट्रेंडिंग:

>> मेयर कप छात्र/छात्रा फुटबलमा ११ खेलहरु सम्पन्न >> एमाले रुपन्देहीमा भाँडभैलो, खानेपानी निर्वाचनको रिसिवी साँध्न भद्र सहमति तोडेर मनोनयन >> आउँदो आर्थिक वर्षको बजेटका लागि १९ खर्ब रुपैयाँको सीमा निर्धारण >> प्रकृतिका बुवा सुनिल भन्छन्– मैले छोरी गुमाएँ, अन्य नेपाली विद्यार्थीमाथि दमन नहोस् >> प्रधानमन्त्रीसँगको प्रश्नोत्तरले विश्व हाँस्यो : सुदन किराती >> हराउदै काष्ठकला संस्कृति, लोप हुदै पेशा >> उडिसा घटनावाट आफ्नै विश्वबिधालय बलियो बनाउनु पर्छ भन्ने सन्देश दिएको छः शिशिर खनाल >> प्रकृति लम्साल घटनाले प्रतिनिधिसभामा आक्रोश, सत्य तथ्य छानबिनको माग >> केआइआइटीले माग्यो माफी, नेपाली विद्यार्थीलाई कुटपिट गर्ने कर्मचारीमाथि कारबाही >> अमेरिका पठाइदिन्छु भन्दै साढे चार लाख ठगी गर्ने शर्मिला विष्ट पक्राउ >> त्रिविकाे वार्षिक क्यालेन्डर कडाईका साथ कार्यान्वयन गरिने >> भारतका विश्वविद्यालयमा नेपाली विद्यार्थी असुरक्षित भएकै हुन् ? >> ३० मेगावाटको मध्य घुन्सा खोला जलविद्युत आयोजनाको ग्रिड कनेक्सन सम्झौता >> बढ्यो सुनको भाउ, कतिमा हुँदैछ कारोबार ? >> भुर्तेल बने दीप गायन तारा >> डल्फिन पोलिप्लास्टलाई गुणस्तर प्रमाण >> राष्ट्रियस्तरको भलिबल रोल्पामा >> ट्रक व्यवसायीको माग सम्बोधनमा ढिलाई >> ब्राह्मणवाद र जातीयताको सन्दर्भमा बौद्ध शिक्षा >> सरकारलाई विकासको चिन्ता छः प्रधानमन्त्री >> शिवराजका विपन्न परिवारलाई ‘सुरक्षित आवास’ >> सवारी दुर्घटनामा परेर ६ महिनामा १२ सय ३३ जनाको मृत्यु >> रामबहादुर बम्जनविरुद्ध सम्पत्ति शुद्धीकरण मुद्दा दर्ता, साढे ८ करोड बिगो >> रुपन्देही प्रहरीद्वारा चोरीमा संलग्न पाँचजना पक्राउ >> मुक्त कमलरीले बुझाए प्रधानमन्त्री ओलीलाई १५ बुँदे ज्ञापनपत्र  >> द प्याडलर्स (भारत) को सास्कृतिक राईड शुरु >> जिल्लास्तरीय ब्याडमिन्टनको उपाधि होराईजनलाई >> चौधौं पटक हात्तीपाइले रोग विरुद्धको आम औषधी सेवन अभियान >> उपाधिका लागि आयोजक लखन र देवदह भिड्ने >> नहरपुर र मोतिपुर विजयी >> देश विकासका लागि सरकार र पार्टी दुबैको ध्यान पुगेको छः प्रधानमन्त्री >> केआईआईटी विश्वविद्यालयले भन्यो– थप अप्रिय घटना हुन नदिन विद्यार्थीलाई नेपाल पठाइएको हो >> रोहिणीका वडाध्यक्षले कर्मचारी कुटे >> भारतको उडिसामा नेपाली बिधार्थी माथी भएको धरपकडमा प्रधानमन्त्रीको चासो >> मेयर कप छात्र छात्रा फुटबल प्रतियोगिता सुरू (फोटो फिचर) >> नेप्से परिसुचक झन्डै ३० अंकले वृद्धि >> अर्थमन्त्री विष्णु पौडेल अस्पतालबाट ‘डिस्चार्ज’, मेयर आचार्य अझै केही दिन अस्पतालमै रहने >> अर्काले आएर देश बनाइदिँदैन, हामीले नै बनाउनुुपर्छ : प्रधानमन्त्री >> नेपाल नागरिकता दोस्रो संशोधन विधेयकसम्बन्धी प्रस्ताव स्वीकृत >> अनेरास्ववियुले भैरहवा बहुमुखी क्याम्पस प्रमुखलाई बुझायो १० बुँदे ध्यानाकर्षणपत्र >> कुम्भमेलाबाट फर्किँदै गर्दा गाडी दुर्घटना, देवदह रुपन्देहीका ३ जनाको मृत्यु >> प्रधानमन्त्री ओलीले गरे लुम्बिनी प्रदेश सभामा विशेष सम्बोधन >> जनकपुरबाट ५७ लाखसहित हुन्डी कारोबारी पक्राउ >> परराष्ट्रमन्त्री राणा र श्रीलंकाका विदेशमन्त्री हेराथबीच भेटवार्ता >> गभर्नर अधिकारीविरुद्ध सर्वोच्चमा परेका रिटको सुनुवाइ आज >> नेपालले पायो बालबालिकाको क्यान्सर उपचारमा प्रयोग हुने औषधि >> सुनको भाउ आज प्रतितोला १२ सयले बढ्यो >> एलआइसी नेपालको सेयर लिलामी भर्ने आज अन्तिम दिन >> अदभुत पिठशक्ति शिवलिंगा : १ इन्चबाट ४ फिट पुग्यो >> वायु प्रदूषण नियन्त्रणमा लापरवाही

किसानको पीडामाथि मल्हम लगाउने प्रयास

१७ माघ २०८१, बिहीबार
१७ माघ २०८१, बिहीबार

पहाडी क्षेत्रका किसान विस्थापित हुनुपर्ने बाध्यता सिर्जना भैरहेको बेला सरकारले रातो बाँदर र बँदेललाई एक वर्षका लागि कृषि हानिकारक वन्यजन्तु घोषणा गरेर किसानको समस्यामाथि मल्हम लगायने प्रयास गरेको छ । सरकारले गरेको यो घोषणाले किसानले अहिलेसम्म पाउँदै आएको सास्ती केही भएपनि हट्ने विश्वास गरिएको छ । सरकारले रातो बाँदर र बँदेललाई एक बर्षका लागि मात्रै होइन, अझै केही बर्षका लागि हानीकारक वन्यजन्तु घोषणा गर्नुपर्दछ । किनभने एक बर्ष हानीकारक वन्यजन्तु घोषणा गरेर यो समस्याको समाधान हुँदैन, जबसम्म पहाडी बस्तीबाट यसको नियन्त्रण हुँदैन । सरकारले गरेको यो घोषणाले किसानलाई ढिलै भएपनि राहत मिलेको छ । अब खेतबारीबाट लखेट्दा रातो बाँदर र बँदेल मरे किसानलाई कानुनी कारबाही हुनेछैन । मन्त्रालयले यसअघि पनि २०८० मंसिर ७ मा बँदेललाई एक वर्षका लागि कृषि हानिकारक वन्यजन्तु घोषणा गरेको थियो । रातो बाँदर र बँदेलले पहाडमा लगाएको खेती नष्ट गरिदिने गरेका कारण उत्पादन नै नहुने अवस्था आएको थियो । त्यसकै कारण पहाड छोडेर तराई झर्नुपर्ने बाध्यता थियो । किसानले बाँदर र बँदेललाई मार्न समेत नपाउने र उल्टै कानुन लाग्ने हुँदा देखेर पनि केही नगर्ने अवस्थामा यो निर्णयले किसानमा खुसी सिर्जना भएको छ । अव किसानले बाँदर र बँदेल नियन्त्रण गर्न सक्नेछन् । रातो बाँदर र बँदेलले बालीनाली वा धनजनको हानी नोक्सानी पु¥याए किसानले एक्लै वा सामूहिक रूपमा धपाउन, लखेट्न वा पक्रन सक्ने कानुनी व्यवस्था गरिएको छ । अब पक्रिएको बाँदर वा बँदेललाई सम्बन्धित राष्ट्रिय निकुञ्ज कार्यालय, वन्यजन्तु आरक्ष कार्यालय, सिकार आरक्ष कार्यालय, संरक्षण क्षेत्रको कार्यालय वा सो कार्यालय मातहतको नजिकको कार्यालयमा बुझाउनुपर्ने, सम्बन्धित स्थानीय तहको वडा कार्यालयलाई जानकारी दिनुपर्ने, बाँदर वा बँदेल धपाउने, लेखेट्ने वा पक्रने क्रममा मरे सम्बन्धित वडाका एक प्रतिनिधिसहित कम्तीमा पाँचजना स्थानीय व्यक्तिको रोहवरमा मुचुल्का खडा गरी गाड्नुपर्ने, सम्बन्धित कार्यालयमा जानकारी दिनुपर्ने, मरेका बाँदर र बँदेलको तथ्यांक सम्बन्धित कार्यालयले प्रत्येक दुई महिनामा वन तथा वातावरण मन्त्रालय, राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभाग, सम्बन्धित प्रदेश मन्त्रालय र प्रदेश वन निर्देशनालयमा दिनुपर्ने कानुनी व्यवस्था गरिएको छ ।

यद्यपि यसमा जटिलता देखिएपनि समस्या समाधानका पक्षमा एक कदम सकारात्मक छ भन्दा अत्युक्ति हुँदैन । यसअघि बाँदर र बँदेललाई हानीकारक वन्यजन्तु घोषणा गर्न माग प्रतिनिधिसभाको कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा उठ्दै आएको थियो । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय, किसानका प्रतिनिधि संस्था लगायतले पहाडमा खाद्य संकट आउन सक्ने भन्दै बाँदर र बँदेललाई हानीकारक वन्यजन्तु घोषणा गर्न बारम्बार अनुरोध गरेपछि मन्त्रालयले अध्ययनका लागि प्राविधिक टोली नै खटाएको थियो । पहाडी क्षेत्रका किसानको माग सम्बोधन गर्नेगरी गरिएको व्यवस्थाले पहाडमा खाद्यान्न संकट समाधानमा पनि सहयोग पुग्ने निश्चित छ । रातो बाँदर र बँदेललाई धपाउन, लखेट्न र पक्रन नपाइने कानुनका कारण समस्यामा परेको बेला वन मन्त्रालयले गाँठो फुकाउने काम गरेको छ । यो स्वागतयोग्य कुरा हो । अव किसानको खेतमा यी वन्यजन्तु आए भने समाउन र धपाउन पाइन्छ, कैफियतमा मृत्यु समेत भएको अवस्थामा कानुन लाग्दैन् । जानीजानी मार्न त पाईदैन तर लखेट्दा मृत्यु भएमा दोष नलाग्ने कानुनी व्यवस्था अत्यन्त सकारात्मक छ । अव कृषि हानिकारक घोषित भएका वन्यजन्तु वा पन्छीलाई तोकिएको सर्त र बन्देजको अधीनमा रही खेत, खला, बारीमा बिना अनुज्ञापत्र धपाउन, लखेट्न, पक्रन वा मार्न सकिने छ । नेपालमा एक लाखभन्दा बढी रातो बाँदर छन् । यी बाँदर ठूलो हूल बनाएर हिँड्छन् । एक पटक बालीमा पसे भने सबै नोक्सान गरिदिने भएकोले किसानलाई ठूलो नोक्सानी भैरहेको अवस्थामा हानीकारक वन्यजन्तु घोषणा गरिनु समयको माग र आवश्यकता हो ।

 

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

0% 0% 0% 0%