© २०२३
बुटवल, ३१ भदौ ।
दिदीबहिनीको अटल सौभाग्यको कामना गर्दै थारु समुदायले आज बरका अटवारी (आइतबारी) पर्व मनाउँदै छन् । पश्चिम नेपालका थारू समुदायको प्रमुख सांस्कृतिक तथा सामाजिक पर्वको रुपमा रहेको अटवारी पर्व आज मनाइदैँ छ । भदौ महिनाको कृष्णअष्टमी पछिको शुक्लपक्षको पहिलो आइतबारका दिन थारु समुदायले यो पर्व मनाउने गर्दछन् ।
पश्चिम तराईका थारू समुदायले विविध कार्यक्रम आयोजना गरी अटवारी पर्व मनाउने गर्छन् । यो पर्व उनीहरुका लागि माघी र दसैं पछिको ठूलो चाड तीज जस्तै हो । यो पर्वमा विशेष गरी दाजुभाइले दिदीबहिनीको दीर्घायुको कामना गर्दै दिनभर व्रत बसी साँझपख भुमीको पूजा गर्दछन् र गहुँको पिठोको रोटी पकाएर देउतालाई चढाइसकेपछि खाना खाने प्रचलन छ ।
दाङका थारू अगुवा सीता चौधरीका अनुसार रोटी पकाइसकेपछि रोटीसँगै दही, फलफूल आदि परिकार अग्नि देवतालाई चढाएर दिदीबहिनीका लागि ‘अग्रासन’ (दिदी–बहिनीका लागि छुट्याइने परिकार) छुट्याई बनाइएका पारिकार खाँदै यो पर्व मनाउने प्रचलन रहिआएको छ । व्रत बसेको पहिलो दिन पनि अग्रासन छुट्याई अग्नि देवतालाई चढाइसकेपछि खाना खाने गरिन्छ । आफ्ना दिदीबहिनीलाई फलफूल र रोटीमात्र खाने र दोस्रो दिन बिहान भात, तरकारी पकाइ भात तरकारीको अग्रासन दिने गरेको उनले बताईन ।
लुम्बिनी प्रदेशका सांसद ईन्द्रजीत थारुका अनुसार अटवारी पर्व ऐतिहासिक घटनासँग जोडिएको छ । दाङका थारू राजा दङ्गीशरण र पाँच पाण्डवमध्ये भीमसँग सम्बन्धित छ । महाभारतका पाँच पाण्डव र दाङका थारू राजा दङ्गीशरण बीचमा लामो समयदेखि राम्रो सम्बन्ध थियो । पाँच पाण्डव र द्रोपदी सबै सुर्खेतको काँक्रेविहारमा घुम्ने बेला दाङका थारू राजा दङ्गीशरणको राज्यमा शत्रुहरूलाई आक्रमण गर्न लागेको खबर थाहा पाएपछि तावामा पकाउँदै गरेको रोटी छाडेर पाँच पाण्डवमध्ये भीम भोकै पेट पानीसमेत नखाई राजा दङ्गीशरणको पक्षमा लडेका थिए । भीमले राजा दङ्गीशरणको पक्षमा लडेर शत्रुलाई हराउन सफल भएका थिए । त्यही विजयोत्सवका अवसरमा थारू समुदायले अटवारी मनाउँदै आएका छन् । ऐतिहासिक उत्सवलाई अहिले पछिल्लो समय भने दाजुभाइ–दिदीबहिनीको अटल सौभाग्यको कामना गर्दै अटवारी पर्व मनाइन्छ। ‘दिदीबहिनी, दाजुभाइ र छिमेकीको बीचमा माया, ममता, सदभाव र भातृत्व जगाउने पर्वको रुपमा अटवारीलाई लिइन्छ,’ उनले भने ।
थारू समुदायको यो पर्वका अवसरमा आज थारु बाहुलियता भएको बिभिन्न ठाउँमा सार्वजनिक बिदा समेत दिएको छ ।