© २०२३
बुटवल, १४ साउन ।
पश्चिमको पशुपतिनाथ भनेर चिनिने रुपन्देहीको सैनामैनास्थित पर्रोहा बोलबम धाममा पैदल यात्रा गरेर तीर्थालुहरुले जलार्पण गरेका छन् ।
नेपालको एकमात्र स्वयम उत्पत्तिमान शिव ज्योतिर्लिङ्ग मानिने पर्रोहा बोलबम धामबाट झण्डै एकसय जना तीर्थयात्रीहरु पैदल यात्रामार्फत त्रिवेणी धाममा पुगेर जल ल्याई बोलबम धाममा जलार्पण गरेका हुन् ।
बोलबम धामबाट गएका तीर्थालुहरु साउन ११ गते त्रिवेणी गजेन्द्र मोक्षधाममा बास बसेका थिए । त्यसपछि १२ गते वैदिक विधिले गंगाजल उठाएर पैदल यात्राद्वारा बोलबमको मन्त्र जप्दै १२ गते भूमही आएर बास बसेका थिए । साउन १३ गते बिहान हिंडेर दिउँसो बुटवल मण्डपमा सत्संग कार्यक्रम गरी बुटवलको राधाकृष्ण मन्दिरमा बास बसी आइतबार बोलबम धाममा पुगेर जलार्पण गरेका हुन् । धर्मगुरु व्यासाचार्य किशोरकुमार गौतमको नेतृत्वमा भएको यात्रामा करिव ३०० जना सहभागी भएको यात्रा संयोजक शालिग्राम भण्डारीले जानकारी दिए ।
संयोजक भण्डारीले बोलबमको यात्रा २०३९ सालदेखी शुरु भएको भएपनि २०५३ बाट बृहत रुपमा अगाडि बढ्दै आएको बताए ।
उनले यस वर्ष असार १८ देखि भदौ १४ गते सम्म यात्रा तय गरेको जानकारी दिए । गुरु पुर्णिामाबाट २५० तिर्थयात्रीले धामबाट यात्रा शुरु गरेको बताउदै यो अवधिमा दैनिक हजारौको संख्यामा पैदल यात्री बोलबम आउने बताए ।
उनले असार १८ गते लक्ष्मण घाट, असार ३० गते कालिरहको पैदलयात्रा भएको, साउन ११ देखि १४ गतेमा नवलपरासीको त्रीवेणी धाममा पनि पैदल यात्रा भएको, साउन २६ रुरु क्षेत्र, २७ गते गण्डकीको जल बोलबम, भदौ ८ गतेदेखि ९ गतेसम्म तनहुको देवघाटबाट ल्याएर ५०० तिर्थालुलाई जलार्पण गराउने योजना रहेको बताए ।
बुटवलमा आयोजित सत्संग कार्यक्रममा बोल्दै धर्मगुरु व्यासाचार्य किशोरकुमार गौतमले साउन महिनालाई भोग–विलासबाट मुक्त भएर आध्यत्मिक चिन्तन गर्ने महिनाको रुपमा लिइने बताए । उनले हिन्दु धर्मभित्र सबै अटाउने भन्दै यसप्रति राजनीतिक नेतृत्व तहबाटै अनाश्था फैलाउने काम भएकोमा दुःख प्रकट गरे ।
त्यस अवसरमा बुटवल उपमहानगरपालिकाका प्रमुख खेलराज पाण्डे, यात्रा व्यवस्थापन समितिका सल्लाहकार सत्यनारायण मानन्धरलगायतले पनि बोलबम यात्रीहरुमाझ संबोधन गरेका थिए ।
करिब डेढ सय वर्षअघि सौनामैनाको पर्रोहाका स्वर्गीय चन्द्रभान चौधरीका जिजु हजुरबुबाले जङ्गल र झाडीभित्र शिवलिङ्ग फेला पारेको जनश्रुति रहेको छ । उनले शिवलिङ्गलाई आफ्नो घरमा लगेर स्थापना गर्ने प्रयास गरेका र खन्दाखन्दै त्यसको फेद फेला पार्न नसकेको भनाइ छ ।
त्यसै समयमा चौधरीले सपनामा शिवलिङ्गले कोही कसैले मलाई कहीँ लान पाउँदैन भनकोे सुनेपछि सोही ठाउँमा मन्दिर निर्माण प्रयास गरेका थिए । मन्दिर निर्माण पूरा नहुँदै उनको मृत्यु भएको थियो । त्यसपछि त्यहाँ पूजाआजा शुरु भएको थियो ।
अहिले पनि स्थानीय थारुहरुले मन्दिरलाई विशेष महत्व दिएर पूजा आजा गर्छन् । २०३५ सालमा भारतको पञ्जागढ झारढोर भन्ने ठाउँबाट १०८ स्वामी रमेश गिरी बोलबम धाममा आएका थिए ।
उनलाई नागाबाबाका रुपमा पनि चिनिन्छ । ती नागाबाबाले सो स्थानको संरक्षण र व्यवस्थापनमा लागेका थिए । नागाबाबाले मन्दिर निर्माणका लागि व्यक्ति तथा सरकारी जग्गा उपलब्ध गराएका थिए ।
२०४५ सालको फागुनमा पर्रोहा बोलबम धाममा शिव पञ्चायन मन्दिर बनाउन जग बसालिएको, २०४८ सालमा मन्दिर स्थापना भएको र ०४९ सालबाट बोलबमधाममा जलार्पण गर्न शुरु भएको स्थानीयहरु बताउँछन् ।