खोज

पाल्पा: तँनहु बन्दीपुरका पर्यटन व्यवसायी महेन्द्र थापा अब आफनो गाउले पर्यटन क्षेत्रमा दक्षिण एशियामा नै आफना बेग्लै पहिचान बनाउन सफल भएकोमा हर्षित भएका छन । दुई दशक अगाडि देखि संगठित रुपमा गाउ बाहिर छरिएर रहेका व्यवसायीहरुको आफनो गाउँ आफै बनाउन भन्ने अभियान चलाएपछि कठोर मेहनतबाट यो अवस्थामा आई पुगेको उनी आफनो अनुभव सुनाउछन ।

बन्दीपुर कै अर्का व्यवसायी कृष्णा थापा विगत आफ्नो अनुभव सुनाउँदै भन्दछिन । बन्दीपुर गाउ नया होइन पुरानै हो । पुरानो गाउँ बस्तीलाई पुरानो स्वरुपमा राखियो त्योसंगै स्थानियको आयमा बृद्धि गर्न कृषकलाई जोड दिइयो । हाम्रो योजनालाई स्थानिय सरकारले पुरापुर सहयोग गरेका कारण आज बन्दीपुर यो अवश्थामा आएको हो
स्थानिय सरकारका प्रमुख सुरेन्द्र थापा भन्दछन पहिलो कुरा त बिकासमा विभेद र राजनैतिक कहिल्यै भएन । दोस्रो स्थानिय सरकारले यहा पर्यटकका लागि पुर्वाधार निर्माण नै मुख्य प्राथमिकतामा राखेर काम गरियो । त्यसै गरी यस पटक पर्यटन प्रवद्र्धनका लागि भनेर करोडौ रुपैयाका लागतमा स्थानिय सरकारले थानीमाइको मन्दिर देखि मुकुन्देश्वरीमा पुगेर सकीने ग्रेटवालको निर्माण गरीयो, बजार देखि बाहिर होटलहरु स.चालन गरिएको छ । बिकासका लागि माया भन्दा व्यवसायीतामा जोड दिएका छौ । बन्दीपुर कृषि पर्यटकको लागि पनि मुख्य श्रोत बनेको छ उनले भने ।

पहिलो पटक बन्दीपुरको बाख्रा फार्ममा पुगेका पाल्पाको माथागढी रुप्सेका जिवलाल भटराई बन्दीपुर पुग्दा अचम्मीत भएको बताउदै भने, तानसेन भन्दा नयाँ सहर भएपनि तनहुको बन्दीपुर पर्यटन बिकासमा जुरुक्क उठेको देख्दा आफु दगं परेको बताए । तनहुको बन्दीपुरको तुलनामा तानसेनसंग धेरै कुरा भए पनि तानसेन संग भएका कुरा प्रचार प्रसारको कमीले गर्दा तानसेनको पर्यटन व्यवशाय खस्किदो अवस्थामा रहेको उनको बुझाई रहेको छ ।

विगतमा तानसेनको पर्यटन बिकासका लागि दातृ निकायले सहयोग नगरेको होइन । सहयोग आउदा सम्म केही भयो जस्तो भयो त्यस पछिका दिनमा जस्ताको तस्तै भयो । बन्दीपुरको पर्यटन प्रवद्धनका लागि एकै पटक जर्मन सरकारले सहयोग गरेको हो । तानसेन बन्दीपुर भन्दा पुरानो हो । तानसेनले सुनको कचौरा लिएर भिख माग्न हिडेको बन्दीपुरको पर्यटन व्यवसायी अनमोल श्रेष्ठ बताउछन । हामी ले पुराना तथा एतिहासिक धरोहरलाई स्वरुप नबिगारी जस्ताको तस्तै पुन निर्माण गर्यैा । तानसेनले पनि बन्दीपुरको जस्तो गरी ऐतिहासीक संरचनाहरु संरक्षण गर्नु पर्ने थियो । तानसेनले आधुनिकताको नाममा सिमेन्ट तथा नया रगं रोगनहरुको प्रयोग बढाएको उनले बताए । बन्दीपुरलाई सुक्ष्म तवरले नियालेका तानसेनका पर्यटन व्यवसायी राजीव शाह पनि तानसेन संभावना ठाउ हो । सबै कुरा प्रकृतीले निशुल्क उपहार स्वरुप प्रदान गरेको छ । रानी महललाई मात्र प्रयोग गर्न सकिए मात्र टाढाको होइन ? छिमेकी मुलुक भारतको गोरखपुरका नागरिकलाई मात्र भित्रयाउन सके पुग्दछ । यहा धार्मिक, कृषि सास्कृतिक पर्यटकलाई तानसेन ल्याउन सकिने प्रसस्त आधारहरु देखिन्छन । स्थानिय सरकारले बन्दीपुरमा जस्तो निजी क्षेत्रसंग हातेमालो गरेको खण्डमा यहाको ब्राण्डलाई अन्तराष्टिय बजारमा बिक्री गर्न सकिने उनले बताए ।

तानसेनको बजारको पुरानो पुस्ताको उद्यमी पुर्णमाया महर्जनको अनुभव भन्ने बेग्लै छ । जब मुलुक शशस्त्र द्धन्दमा फस्यो त्यस पछिका दिनमा तानसेनमा पर्यटक आउने क्रम खस्कियो । पहिले पहिले यहाको सिप प्रविधीको अध्यनका लागि, एसियन, युरोपिएन मुलुकका पर्यटको भिड नै लाग्दथियो । त्यसै गरी यहाका पुराना कला तथा संरचनाहरुको अध्यनको लागि आउने पर्यटकले होटलहरु भरिभराउ हुन्थ्यो । तर त्यही तानसेनमा आधुनिकता आवरणमा ऐतिहासिक महत्व बोकेका धरोहरहरु क्रमिक रुपमा रमाउदै गयो , यहाको मौसम तथा वातावरण क्षेत्रमा प्रतिकुल प्रभाव पर्ने काम भए पछि पर्यटकको रोजाईमा तानसेनमा लोभ्याउन सकिने धेरै आधार भएपनि अहिलेको पुस्ताको कारणले खस्कियो , राम्रो हावापानी भएका कारण भारतको उत्तर प्रदेशका विभिन्न जिल्ला बाट स्वास्थ्य उपचारको पाल्पाको मिसन अस्पतालमा आउनेको सख्या ठुलो छ । पहिला पहिला त्रिभुवन बहुमुखी विश्व विद्यालयमा अध्ययनको लागि आउने विद्यार्थीको संख्या अत्याधिक थियो तर अहिले न्युनमा खुम्चिन पुगेको यस्ता यस्ता धेरै कारणबाट तानसेनको बजार खस्किदो देखिन्छ । । अब तानसेनलाई पुरानो लयमा फर्काउनको लागि नया पुस्ता लाग्नु पर्ने पुर्णमायाको बुझाई रहेको छ ।
तानसेनको पहिचान दिएका पुराना पुराना कुरासंगै प्रकृतिकको उपहार श्रीनगर, प्रेमको प्रतिकको रुपमा रहेको रानी महल, त्यसैगरी अमर नारायण मन्दिर, रण उज्जेश्वरी मन्दिरसँगै कृषि पनि यहाका पर्यटकलाई आर्कषित गर्ने प्रमुख आधारहरु हुन । स्थानिय सरकारले पुर्वाधारलाई जोड दिदै निजी क्षेत्रसंगै सहकार्य गरेको खण्डमा पर्यटक बिकास संगै रोजगारीका अवसर सिर्जना हुने पाल्पा उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष शैलेन्द्र भटराई बताउँछन ।