खोज

गुल्मी,  पुस । गुल्मीको सत्यवति गाउँपालिका–८ भार्सेका किसानहरू आजभोली किवी खेतीमा आकर्षित हुँदै जान थालेका छन । विगत दश बर्ष अघिदेखि किवी खेती शुरु गरेका त्यहाँका कृषकहरू यतिबेला किवीको व्यवासायिक उत्पादन गर्दै आएका छन् । किवी बिक्री गरेर भार्षेका कृषकहरूले वार्षिक ४० लाख भन्दा बढी आम्दानी गर्ने गर्दछन ।
भार्षेमा हाल २२ हेक्टर क्षेत्रफलमा किवीको व्यवासायीक खेती गरिन्छ । २२ हेक्टर क्षेत्रफलमा यो वर्ष ३८ टन किवी उत्पादन भएको छ । यहाँको किवी स्थानीय बजारदेखि पाल्पा, बुटवल र काठमाण्डौंसम्म पुग्ने गर्दछ । बजारमा उपलब्ध किवीको तुलनामा त्यहाँ उत्पादित किवीको औषत मूल्य दुई सय रूपैंया छ । व्यवसायिक रूपमा तरकारी र अन्न बालीको उत्पादन गर्दै आएका भार्षेका कृषकको मुख्य आम्दानी यतिबेला किवी खेती बनेको छ ।

यो फलमा धेरै पोष्टिक तत्व भएको कारण सबै उमेर समूहका व्यक्तिहरूका लागि उपयुक्त मानिन्छ । किवी खेतीको लागि कृषि ज्ञान केन्द्र गुल्मी पोल, बिरुवा र सिंचाईमा सहयोग गरेको छ । किवीको व्यवसायिक खेतीमा बिदेशवाट फर्किएका युवाहरूदेखि स्वदेशमै कृषि क्षेत्रमा काम गर्न खोजेका युवाहरूको लागी रोजगारीको माध्यम बन्ने गरेको कृषि ज्ञानकेन्द्र गुल्मीका प्रमुख नवराज भण्डारीले बताए । कृषकहरूलाई पोल निर्माण गर्नका लागि महँगो पर्ने भएका कारण कतिपय कृषकहरू रहर हुँदाहुँदै पनि व्यवसायीक किवी खेती गर्न नसकेको भण्डारीको भनाई छ । त्यसको लागि ज्ञानकेन्द्रले किवीको पकेट क्षेत्र निर्धारण गरि आगामी वर्षदेखि पोल निर्माणमा अनुदान उपलब्ध गराउने उनले जानकारी दिए ।

सत्यवती गाउँपालिकाले पनि भार्षेलाई किवीको पकेट क्षेत्र घोषणा गरेको छ । किवी खेतीको व्यवसायीक उत्पादनका लागि कृषकहरूलाई पालिकावाट प्राविधिक सहयोगदेखि तालीम, विरुवा, पोल निर्माण र सिंचाई लगायतका क्षेत्रमा सहयोग गदैं आएको गाउँपालिका अध्यक्ष टिकाराम सापकोटाले बताए । भार्षेका शिबलाल थापा र यम बहादुर थापा किवी खेतीका व्यवसायीक कृषक हुन । उनीहरूले किवी बिक्रि गरेर वार्षिक तीन लाख भन्दा बढी आम्दानी गर्दै आएका छन । अन्य खेतीको तुलनामा किवी खेतीवाट राम्रो आम्दानी हुने गरेको कृषक शिबलाल थापाले बताए । सिजनमा भार्षेका बारीहरू किवीले ढपक्कै ढाकिएका हुन्छन । तीन बर्षबाटै फल दिन शुरु गर्ने भएकाले एउटै बोटवाट ६० देखि एक क्वीण्टलसम्म किवी फल्ने गरेको स्थानीय नविन छन्तेल बताउँछन ।

बाँदर, बँदेल र चराचुरुङ्गीबाट अन्य खाद्यान्न वाली जोगाउन हैरान भएको अबस्थामा किवी खेती त्यहाँका कृषकहरूलागि बरदान बनेको छ । किवी बढी झुसिलो हुनेभएका कारण पनि बाँदर, बदेल र अन्य चराचुरुङ्गीहरू यसवाट टाढै बस्ने गरेको बताईएको छ । अहिले भार्षेका अधिकांस घरहरूले न्यूनतम दश वोट किवी रोप्न थालेका छन । जिल्लामा १२ सय मिटरदेखि २ हजार मीटर उचाईसम्ममा किवी खेती गरिन्छ । गुल्मीमा सत्यवती लगायत कालीगण्डकी, मदाने, मालीका र धुर्कोट गाउँपालिकाका पनि किवीको व्यवसायीक उत्पादन शुरु गरिएको छ ।