खोज

बुटवल, १३ कात्तिक ।

गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा उडान गर्ने तयारीमा रहेको विज एअरले प्राविधिक कारण देखाएर उडानको पुर्वा निर्धारित कार्यक्रम स्थगीत गरेको छ ।

अक्टुबर ३० अर्थात आइतबारदेखि गौतमबुद्ध विमानस्थलमा उडान गर्नेगरी नागरिक उड्डय प्राधिकरणसँग स्वीकृति लिएर उडान तालिका समेत मागेको बिज एअरले के कारणले उडान स्थगीत ग¥यो भन्ने बारे भने केही उल्लेख गरेको छैन । “प्राविधिक कारणवश उडान स्थगीत गरको भन्ने सुनिएको छ, विस्तृत जानकारी आएको छैन”–गौतमबुद्ध विमानस्थलका महाप्रवन्धक गोविन्दप्रसाद दाहालले भने ।

भैरहवामा विज एयरले एयरबसको ३२१ निओ सिरिजको जहाज सञ्चालनमा ल्याउने योजना अनुसार उडान तालिका समेत माग गरेको थियो । विजको १९० सिट क्षमताको उक्त जहाज नेपालमै पहिलोपटक उडान गर्न लागेको बताइएको थियो ।

उक्त जहाज एयरबस कम्पनीले उत्पादन गरेको पछिल्लो संस्करणको जहाजमध्ये एक रहेको बताइएको छ । विज एयरको मिडिल इस्टमा एसिया हब अवुधाबीमा रहेको र आफूहरु एयर बस ३२१ नियो सिरिजको जहाजमार्फत उडान सेवा दिने तयारीमा रहेको वायुसेवाको नेपालका लागि आधिकारिक जीएसए सोसाइटी इन्टरनेशनल ट्राभलका अध्यक्ष रवीचन्द्र सिंहले बताएका थिए ।

विमानस्थल सञ्चालनमा लागि दैनिक पाँच उडान आवश्यक भएपनि अहिले सातामा तीनवटा मात्रै अन्तर्राष्ट्रिय उडान भैरहेको छ । हवाई सुरक्षामा चासो देखाउँदै विभिन्न मुलुकका विमान कम्पनीहरुले उडानमा चासो नदेखाउँदा विमानस्थलको सञ्चालन दयनीय बन्दै गएको छ ।

प्रत्येक साता उडान भर्दै आएको जजिरा एअरले यात्रु कम भएको कारण देखाउँदै फेरि उडान तालिका सातामा तीनवटामा झारेको छ । नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायुसेवा निगम, हिमालय एयरलाइन्स, एयर अरेबिया, फ्लाइ दुबई र कतार एयरवेजलाई कम्तीमा एउटा उडान भैरहवाबाट गर्न सर्कुलर नै जारी गरेको छ ।

पूर्वाधार नहुँदा समस्या

वैदेशिक रोजगारीमा जानेका लागि गौतम वुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा आवश्यक पर्ने पूर्वाधारहरु भने छैनन् । कुनै म्यानपावर कम्पनीको कार्यालय पनि छैन । अहिले त सरकारले नै म्यानपावर कम्पनीको शाखा खोल्न अनुमति रोकेर राखेको छ । न त भैरहवालक्षित नयाँ म्यानपावर कम्पनीको लाइसेन्स दिने योजना छ ।

‘म्यानपावर कम्पनी नै नभएको शहरबाट वैदेशिक रोजगारी लक्षित उडान कसरी गर्ने होला ?’ नागरिक उड्ययन प्राधिकरणको पत्र पाएको एक एअरलाईन्स कम्पनीका अधिकारी भन्छन्, ‘वैदेशिक रोजगारीमा जानेलाई त्यहाँबाट उडाउने हो भने काठमाडौंमा जत्तिकै पूर्वाधार खडा हुनुपर्छ ।’

विदेश जानेहरुको मेडिकल जाँच पनि भैरहवामा हुँदैन । त्यसका लागि सरकारले अनुमति जारी गरेर स्तरीय डाइग्नोस्टिक सेन्टरहरु खोल्नपर्छ ।

फेरी श्रम स्वीकृतिबाहेकका सबै प्रक्रिया पुरा गर्न काठमाडौं जानैपर्ने हुँदा विदेश जाने श्रमिकको खर्च थपिने जोखिम पनि छ । वैदेशिक रोजगारमा जानेले नयाँ श्रम स्वीकृत लिएर अभिमुखीकरण कक्षा लिन पनि काठमाडौं नै जानुपर्ने अवस्था छ ।

हालको अवस्थामा काठमाडौंमा सबै प्रक्रिया पुरा गरेर उतैबाट उड्न सहज रहेको प्राधिकरणको पत्र पाएको एअरलाईन्स कम्पनीका ती अधिकारी बताउँछन् । म्यानपावरको सेवा, मेडिकल, अभिमुखीकरण लगायत सबै सेवा उपलब्ध भएपछि भने विदेश जाने नेपालीका लागि भैरहवा रोजाइको विमानस्थल बन्ने ती अधिकारीले बताए । नयाँ श्रम स्वीकृतिका लागि भने यही कात्तिक ३ गतेदेखि भैरहवाबाटै सेवा सुरु भएको विमानस्थलका महाप्रवन्धक दाहालले बताए ।

अहिले कतार र यूएईका भिसा सेन्टर पनि काठमाडौंमा मात्रै छन् । अन्य कतिपय देशमा जान ‘बायोमेट्रिक’ दिनुपर्ने सुविधा पनि कठमाडौंमै केन्द्रित छ ।

विमानस्थल महाप्रवन्धक दाहालले दैनिक ४० वटा अन्तर्राष्ट्रिय उडान संचालन गर्ने क्षमता रहेको बताए । ४०को साटो सातामा ३ उडान हुँदा पनि त्यति नै स्रोतसाधन र जनशक्ति चाहिने उनले बताए ।

काठमाडौंमा उडान थपिरहेका वायुसेवा कम्पनीहरु उपलब्ध छुट सुविधाहरु पर्याप्त नभएको तर्क गरेर भैरहवालाई गन्तव्य मान्न तयार भएका छैनन् । यसले नयाँ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल घाटामा सञ्चालन भइरहेको छ । विमानस्थलले अहिले ल्यान्डिङ, पार्किङ र नेभिगेसन शुल्कमा शतप्रतिशत छुट दिएको छ । विमान कम्पनीले यस्तो छुटबाट एक उडानमा करिब एक लाख रुपैयाँ सहुलियत पाउँछन् ।

गौतमवुद्ध विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ गरिरहेको नेपाल एयरलाइन्सले सेवा शुल्कमा ५० प्रतिशत छुट दिएको छ । यसबाट विमान कम्पनीहरुले प्रतिउडान करिब डेढ लाख बचाउँछन् । यस्ता छुटले अरु कम्पनीहरुलाई पनि लुम्बिनीमा आकर्षित गर्ने सम्भावना रहेको विमानस्थलका प्रवक्ता सुवास झा बताउँछन् ।

“नयाँ विमानस्थल सेवा शुल्क नियमावली गत जेठ १४ देखि लागु भएको छ । त्यसकारण उक्त मितिबाट एक वर्षसम्म वायुसेवा सञ्चालकहरूले छुट पाउने छन्,“ दाहालले भने ।

सरकारले उपलब्ध गराएको छुट अझै बढ्न सक्ने आकलनका कारण पनि कतिपय वायुसेवा कम्पनीले अहिले नै सेवा सुरु गर्न नचाहेको हुन सक्ने गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका कर्मचारीहरू बताउँछन् ।